Historia

Kościół katolicki na terenach ziem polskich na przestrzeni wieków, był krzewicielem nauki, sztuki i edukacji. Przyjęte wraz z chrztem chrześcijaństwo zmieniało oblicze państwa, w niemalże każdym jego aspekcie. Ogromną rolę w przeobrażeniach państwa odegrały zakony. Jednym z nich był zakon cystersów, którzy przybywając z zachodu, prowadzili ,także bogato rozwiniętą działalność budowlaną. To, oni byli prekursorami nowego stylu architektonicznego, jakim był gotyk. W swojej formie zastępował on stare budowle romańskie nowymi, strzelistymi konstrukcjami. Na przestrzeni wieków powstają liczne kościoły i klasztory cysterskie (Jędrzejów, Koprzywnica, Wąchock, Sulejów), dominikańskie (kościół św. Jakuba w Sandomierzu, Kościół św. Wojciecha we Wrocławiu) oraz franciszkańskie (Kalisz, Gdańsk, Gniezno), które kierunkują drogę gotykowi w XII wieku. Rozwój gotyku możliwy był dzięki rozkwitowi miast, przeobrażeniom społeczno-feudalnym, do jakich doszło w XIII wieku. Nowe oblicze miast wyrażało się w celowości i użyteczności budowli i ulic. Główne miejsce zajmował plac wraz z dwiema ulicami, przecinającymi się pod katem prostym i wyeksponowanym kościołem.

Historia powstania kościoła parafialnego pod wezwaniem świętych apostołów Piotra i Pawła w Stopnicy, jest niezwykle barwna i ciekawa. Pierwsze wzmianki o parafii pochodzą z końca XI wieku. Parafia Stopnica i urząd proboszcza musiały być niezwykle ważne zarówno dla władzy świeckiej jak i duchownej. W XII wieku na biskupstwo krakowskie został powołany miejscowy proboszcz – Baldwin. Ten francuski duchowny z pochodzenia pełnił odpowiedzialną funkcję kolektora papieskiego do spraw świętopietrza w Polsce. Przychylność Bolesława Krzywoustego sprawiła, że stanowisko biskupa objął w 1103 roku po okresie szesnastu lat pełnienia funkcji proboszcza. W podobnych okolicznościach na urząd biskupa krakowskiego został powołany Mateusz Cholewa w roku 1144.

Jako gród królewski miasto odgrywało duże znaczenie. To stąd Bolesław Wstydliwy wydal przywilej dla klasztoru w Wąchocku. W roku 1326 wzniesiono kaplicę pod wezwaniem świętej Anny. W tym okresie parafia należała do dekanatu książnickiego, a odpowiedzialni za nią byli trzej proboszczowie: Mikołaj, Jan i Dobiesław. Kościół parafialny w Stopnicy pod wezwaniem świętych apostołów Piotra i Pawła, powstał w XIV wieku z fundacji króla Kazimierza Wielkiego, jako pokuta za zabójstwo księdza Marcina Baryczki. Został wzniesiony w roku 1349 z ciosanego kamienia wapiennego. Umiejscowiono go od strony wschodniej rynku miasta, które uzyskało prawa miejskie w 1362 roku. Gmach kościoła, z dwunawowym korpusem o kształcie prostokąta, został na zewnątrz wzmocniony kamiennymi skarpami. Prezbiterium węższe, zamknięte wieloboczne, z przylegającą do niego od północy zakrystią, w której mury wtopiona była baszta, mieszcząca schody na strych kościoła. Od strony wschodniej przy prezbiterium wzniesiony został Ogrójec, przykryty kopułkowatym dachem, wspartym na czterech kolumnach. Przy korpusie od północy wybudowano renesansową kruchtę; od zachodu gotycką kruchtę z głównym wejściem do kościoła oraz przylegająca do niej wieżyczkę ze schodami na chór muzyczny, zakończoną sygnaturką i żelaznym krzyżem. Budynek kościoła pokryty był ostroszczytowym, gontowym dachem, a jego wymiary całkowite wynosiły ok. 26 metrów długości, 12 metrów szerokości i 17 metrów wysokości.

Wewnątrz sklepienie świątyni było krzyżowo-żebrowe, o dwunastu polach trójdzielnych z żebrami, wsparte na dwóch dziewięciobocznych słupach, stojących pośrodku nawy. Na rozgałęzionych żebrowaniach luźno rozmieszczono zworniki: dwa w prezbiterium z głowami męskimi, z których jedna w koronie to głowa fundatora; dziesięć w korpusie z herbami między innymi woj. krakowskiego (orzeł piastowski), woj. kaliskiego (Wieniawa), woj. sieradzkiego (poł lwa i orła), ziemi dobrzyńskiej (szyja i głowa orla w koronie), Bogoria, Poraj, Leliwa, Osoria oraz motywami roślinnymi i zwierzęcymi. Żebrowania sklepień spływały na wsporniki z rzeźbioną ornamentyką roślinną. W korpusie i w prezbiterium znajdowało się dziesięć ostrołukowych okien.

Kościół został hojnie obdarowany przez króla, m.in. kielichem, relikwiarzem świętej Marii Magdaleny oraz innymi kosztownościami. Świątynia otrzymała wezwanie świętych apostołów Piotra i Pawła, jednak o jego konsekracji nie ma żadnych wiadomości prócz ustnych przekazów. Pamiątkę jego poświęcenia obchodzono w niedzielę po świętym Bartłomieju. Szczodrość królewska względem Stopnicy objawiała się również w zwolnieniu mieszkańców i podległych jej wsi od wszelkich danin i ciężarów na okres szesnastu lat. W skład Stopnicy wchodziły: Klepie Górne (Gorne Klampycze) będące w posiadaniu Skrobaczowskiego herbu Topór, Mietel (Metel), dobro Trzasków i Ogonów, Maćkowa Wola (Maczkowa Wolya), własność Jana Wojsika herbu Powała, Kików (Kykow) dobra Zborzeńkich herbu Jastrzębiec, Topola (Topolya) Jana Topolskiego herbu Powała, Smogorzów (Smogorzow) mienie Smogorzewskich, Prusy (Prussi) dobra wojewody krakowskiego Jana z Rytwian, Kuchary (Cucharii) własność Hinka z Zagorzan, Skrobaczów (Skrobaczow) Jana z Rytwian i Jana Kulki, Zdziesławice (Zdzyeslawicze) Szulków herbu Powała i Czyżów (Czizow) majątek Ogińczyków. Była to tzw. Stara Stopnica. W skład nowej Stopnicy wchodziły wsie będące własnością królewską: Białoborze (Byaloboze), Klępie Dolne (Klyampicze), Szklanów (Sklanow) i Falęcin (Falanczin). Liczebność Stopnicy w tym okresie jak podają źródła wynosiła około 870 mieszkańców.

Kolejne wieki i wydawane konsekwentnie przez następców Kazimierza Wielkiego przywileje pozwalały na dynamiczne zmiany w dziedzinie handlu, rzemiosła i rolnictwa. Już w 1438 roku w Piotrkowie Władysław Jagiełło wydał dla Stopnicy przywilej, uwalniający od wszelkich podwód. Królowie Jan Olbracht i Aleksander Jagiellończyk wydali takowe odpowiednio w 1498 i 1504 roku. W roku 1548 król Zygmunt Stary ustanowił w Stopnicy jeden wspólny cech i na prośbę prepozyta stopnickiego potwierdził przywileje dla kościoła. Prawo niemieckie nazywane średzkim i lokalne przywileje zostały potwierdzone przez późniejszych królów: Henryka Walezego w 1574 roku, Stefana Batorego w 1581 roku, Jana Kazimierza w 1649 oraz Augusta III Sasa w 1750 roku. Budynek kościelny, stanowiący centrum życia religijnego parafii, wymagał stałej troski o utrzymanie go w należytym stanie. We wczesnym okresie, kiedy kościoły stanowiły własność fundatorów i ich spadkobierców, to oni troszczyli się o ich materialne potrzeby. W okresie późniejszym krąg osób odpowiedzialnych za stan kościoła poszerzył się, obejmując w różnym stopniu plebana, patronów i ogół wiernych. Beneficjum plebańskie przeznaczone było pierwotnie na utrzymanie zarówno zaangażowanego w prace duszpasterską duchowieństwa, jak i kościoła. Jednak w XII wieku wykształcił się specjalny fundusz, przeznaczony wyłącznie na potrzeby budynku kościelnego i sprawowanej w nim liturgii. Nosił on nazwę „fabryki kościoła” („fabrica ecclesiae”) i pochodził z różnych źródeł: z nadań, zapisów testamentowych w postaci ziemi, czynszów, pieniędzy, kar sadowych, opłat za pochówek w kościele lub opłat uiszczanych przez wiernych za pewne posługi.

W Stopnicy istniał także specjalny fundusz na potrzeby budynku kościelnego i służby liturgicznej. W 1421 roku Wojciech Jastrzębiec, biskup krakowski, za zgodą króla Władysława Jagiełły jako kolatora parafii i wspólnie z nim wydał dekret, w którym znalazło się następujące sformułowanie: „ zapisy testamentalne mają być obracane na restaurację kościoła i potrzeby świątyni, także na ten cel maja być obrócone z dziesięciny ze wsi Mietel 5 grzywien srebra corocznie.”

Kościół w Stopnicy należał do tych ośrodków parafialnych, w których już od czasów średniowiecza pracował kilkuosobowy zespół duchownych. Źródła kościelne informują, że w XV wieku parafia posiadała trzech plebanów. W roku 1421 wspomniany biskup krakowski Wojciech Jastrzębiec wydał dekret likwidujący urząd trzech plebanów, a na ich miejsce ustanowił kapłana, który otrzymał tytuł prepozyta („praepositus”). W jego pracy duszpasterskiej pomagać mu mieli mansjonarze i jeden magister szkoły. Spośród mansjonarzy jeden wybrany przez prepozyta miał pełnić obowiązki kaznodziei. W ten sposób parafia awansowała do urzędu prepozytury-mansjonarnii.

Kolegium mansjonarzy miało za zadanie wspomagać plebana, czyli prepozyta w prowadzeniu pracy duszpasterskiej. Do ich obowiązków należało między innymi: codzienne odprawianie nabożeństwa i śpiewanie oficjum. Na ich utrzymanie przeznaczono specjalne uposażenie. Dekret z 1421 roku podaje, że: pierwszy z mansjonarzy miał uposażenie z dziesięcin ze Szklanowa, z dwóch łanów w Klępiu mieli uposażenie dwaj następni mansjonarze, czwarty z Maćkowej Woli, piąty z Prus i Skrobaczowa z pół szlacheckich, szósty ze Szczucina i z Rataj, także z pól szlachty w Wilkowie, dziesięcinę i czynsz z jeziora w Szczucinie. Do tego dochodziły ofiary wiernych, dochody z pogrzebów i kolęda. Stopnicka parafia należała do dekanatu książnickiego. W pierwszej połowie XVI wieku prepozyt stopnicki Melchior Sobek w 1539 roku wydał pozwolenie na procesję z Najświętszym Sakramentem w obrębie kościoła w święta i uroczystości: św. Trójcy, św. Pawła, św. Piotra i Pawła, św. Marii Magdaleny, św. Mateusza, Niepokalanego Poczęcia NMP. Utrzymanie prepozyta stanowiła część dziesięciny snopowej i łanowej wnoszonej przez miasto i wsie należące do prepozyta (Folwarki, Wolica, Mietel, Białoborze, Klepie, Topola, Skrobaczów, Prusy, Suchowola, Kików, Szklanów, Rataje, Szczucin, Smogorzów). Całkowity dochód parafii w tym okresie wynosił 72 grzywny i 16 groszy.

W wieku XVI właścicielami Stopnicy stali się starostowie z rodu Zborowskich, a potem Tarnowskich. Jeden z nich utworzył w Stopnicy zbór kalwiński. Inicjatywa ta w późniejszym okresie spowodowała, że w roku 1633 wojewoda sandomierski Krzysztof Ossoliński ufundował w Stopnicy kościół reformatów, który miał służyć do nawracania arian. Pierwotna jego inicjatywa z upływem czasu została zatarta, a miejscowa szlachta zaczęła traktować klasztor jako dobro wspólne, budując w nim grobowce dla rodziny i krewnych. Tendencja ta wpłynęła zapewne również na miejscowego szlachcica Adama Hinka herbu Topór, który w 1654 roku ufundował tzw. Kaplicę Hinkowską z przeznaczeniem grobów umieszczonych pod nią dla siebie i rodziny. Położona po prawej strony nawy, od południa kaplica Matki Boskiej Różańcowej była opilastrowana na narożnikach wewnątrz i zewnątrz. Posiadała dwa ołtarze: jeden z obrazem Matki Boskiej w srebrnej pozłacanej sukience z dwiema koronami, drugi z obrazem św. Krzyża. Na ścianach kaplicy znajdowały się epitafia marmurowe: Horacego Aleksandra Lusti i jego żony Ewy, księdza Alberta Wegrzynowicza, proboszcza stopnickiego z herbem Unrug, Anny z Bąkowskich Osińskiej.

Rok 1655 to czas, w którym Rzeczpospolita zmagała się ze szwedzkim najeźdźcą. Wydarzenia te nie ominęły również miasta i samych świątyń. W 1657 roku Stopnica została ograbiona i zniszczona przez wojska księcia siedmiogrodzkiego Jerzego Rakoczego. Zniszczony dach kościoła został odbudowany w formie barokowej, niemniej jednak sama bryła kościoła zachowała swa formę. Na mocy dekretu biskupa krakowskiego z 30 kwietnia 1718 roku liczbę mansjonarzy przy kościele stopnickim zmniejszono do trzech, z których jeden miał być komendarzem, czyli zarządzającym parafią pod nieobecność plebana. Ówcześni proboszczowie posiadali, także inne beneficja i nie mieszkali na stałe w Stopnicy.

W okresie od XVII do XVIII wieku w kościele stopnickim był zatrudniony jeszcze jeden kapłan zwany altarzystą, a jego zadaniem było odprawianie nabożeństw dla bractwa Różańcowego (istniało w Stopnicy co najmniej od 1699 roku). Jednak w 1782 roku jego funkcja została zniesiona, a uposażenie tego kapłana włączono do dochodów proboszcza. Od XVIII wieku przy kościele parafialnym w Stopnicy istniał szpital, który pełnił funkcje przytułku dla ubogich i starców. W roku 1795 szpital spłonął podczas pożaru Stopnicy, o którym zachował się następujący zapis: „Roku 1795, dnia 10 kwietnia z żydowskiego domu spłonęło miasto, szkoła, kościół, bóżnica, szpital , zabudowania księże. Nabożeństwo przeniesiono do kościoła Reformatów, gdzie też w ciągu 7 miesięcy odprawiano” Tragiczne wydarzenia tego okresu zbiegły się w czasie z utratą niepodległości. W wyniku konwencji rozbiorowej Stopnica znalazła się pod zaborem austriackim. Ówczesny prepozyt ksiądz Józef Olechowski postarał się w szybkim czasie o wymurowanie nowego szpitala, i reaktywacje szkoły parafialnej. Ostatecznie szpital przy parafii (utrzymywany podobnie jak i szkoła z wydzielonego funduszu dochodów probostwa) działał, aż do roku 1855, kiedy to na terenie powiatu powstała Rada Opiekuńcza Zakładów Dobroczynnych Powiatu Stopnickiego, która zebrała fundusze i doprowadziła do otwarcia szpitala o charakterze publicznym. W okresie tym parafia i kościół pełniły nie tylko funkcje religijne, lecz także edukacyjno-społeczne. W tym czasie również uległa zmianie liczba kapłanów posługujących w parafii. Przy kościele parafialnym jeszcze w 1810 roku posługę pełniło trzech mansjonarzy, jednak w następnych latach ich liczba uległa zmniejszyła się do dwóch. Równocześnie utracili oni swoje dotychczasowe tytuły i nazywani byli odtąd wikariuszami(„vicarius”).

W 1805 roku parafia stopnicka wchodząca w skład dekanatu pacanowskiego została włączona do nowo powstałej diecezji kieleckiej, erygowanej dnia 13 czerwca 1805 roku bullą „Indefensum personarum” papieża Piusa VII. W latach 1818-1831 oraz 1831-1866 urząd proboszcza pełniło dwóch późniejszych biskupów: Ludwik Łętowski oraz Marcin Majerczak. Z tego okresu zachowały się bogate i liczne opisy kościoła parafialnego w źródłach eklezjalnych. Wygląd wnętrza kościoła i jego wystrój na przestrzeni wieków ulegał częstym modyfikacjom. Owe zmiany wiązały się z licznymi i różnymi fundacjami (kaplic lub ołtarzy), potrzebą remontów, lub rekonstrukcją po pożarach. Gruntowne odnowienie świątyni miało miejsce jeszcze w XVIII wieku, za czasów prepozyta stopnickiego księdza Jana Żwana. To on w 1767 roku wystawił ołtarz główny, ozdobił kościół nowa podłogą, ławkami, stallami, odmalował i odrestaurował Kaplicę Różańcową. Jednak po pożarze z 1795 roku nie udało się przywrócić pierwotnego wyglądu świątyni. Jedyne co udało się zrobić, to zmienić pokrycie całego kościoła wraz z kaplicami. Zostało ono zastąpione żelazna blachą.

Gruntowny opis kościoła stopnickiego widnieje w XIX wiecznych źródłach kościelnych. Centralnym miejscem świątyni był ołtarz, miejsce sprawowania Najświętszej Ofiary. Znajdował się on naprzeciw głównego wejścia do świątyni, w przedniej jego części, czyli prezbiterium. Prowadziły do niego drewniane trzy schody, sam stół ołtarzowy był murowany, posiadał antepedium w kolorze niebieskim, wykonane w drewnie, z tego samego materiału było wykonane tabernakulum. Sam ołtarz zbudowany z drewna, nie był pomalowany, zaś pośrodku ołtarza znajdował się krucyfiks. Poza głównym ołtarzem w kościele znajdowało się kilka innych stołów ofiarnych, wystawionych przez fundatorów. Z prawej strony, w rogu nawy był usytuowany murowany ołtarz z wizerunkiem św. Marii Magdaleny, poniżej, którego wisiał mały obraz św. Tekli. Z prawej strony stal murowany ołtarz z podobizną św. Mikołaja z drewniana infuła posrebrzaną, powyżej, którego znajdował się wizerunek św. Sebastiana. W lewym rogu nawy umieszczony był ołtarz z obrazem św. Piotra i św. Jana Nepomucena

W połowie XIX wieku w trakcie przebudowy ołtarza głównego znaleziono kamienną płytę, służąca przed wiekami za antepedium ołtarzowe. Na antepedium widoczne były płaskorzeźby: głowa królewska i głowa wołu z pierścieniem w nozdrzach, obie w koronach z rogami. Herby te umieszczone zostały na hełmach rycerskich, z których spływają draperie. W centralnej części antepedium znajdował się krzyż gotycki, po bokach róże. Wymiary antepedium wynosiły 94 centymetry wysokości, 214 centymetrów długości. Antepedium to umieszczono w Ogrójcu, na ścianie prezbiterium od strony wschodniej. Po prawej stronie nawy, od południa, znajdowało się wejście do kaplicy Matki Bożej Różańcowej (opis kaplicy i fundatora kilka akapitów wyżej). Druga kaplica, św. Anny, zwana także Babieńcem, znajdowała się również od południowej strony kościoła. Schodziło się do niej z nawy głównej po czterech stopniach, pod późnogotyckim portalem z końca XV wieku. W kaplicy na umieszczanym ołtarzu znajdował się wizerunek św. Anny, nad nim dwa anioły i obraz św. Michała w promieniach wykonanych z drewna. Wewnątrz kaplicy ustawiona była na marmurowym postumencie ołowiana chrzcielnica, przykryta miedzianą przykrywką, z kociołkiem wykonanym, również z miedzi. Z kaplicy tej prowadziło wyjście na cmentarz przykościelny z ostrołukowym portalem. Kamienny portal ostrołukowy profilowany renesansowy znajdował się, także przy przejściu z prezbiterium do zakrystii oraz przy kruchcie od północy, zamknięty półkoliście, dekorowany rustyką i wolimi oczyma. W kościele stopnickim nad wejściem od zachodu, znajdowało się, także wejście na drewniany chór, gdzie znajdowały się organy. Symptomatycznym elementem wystroju kościoła była drewniana ambona, niemalowana, ze schodami, położona z lewej strony nawy. Podłoga w całym kościele była drewniana. W całej świątyni stało także kilka drewnianych ławek.

Nieodłącznym elementem, związanym z kościołem parafialnym w tym okresie, był cmentarz przykościelny. W Stopnicy był on częściowo otoczony murem, a częściowo drewnianym parkanem. Na cmentarzu tym, od strony wschodniej kościoła, stała kolumna z płaskorzeźbą św. Antoniego i figura Najświętszej Panny Maryi Niepokalanego Poczęcia z 1716 roku. W XIX wieku do pochówku zmarłych przeznaczony był już oddzielny cmentarz grzebalny, znajdujący się poza miastem. Został on założony i poświęcony w 1785 roku. Wejście do niego prowadziło przez murowana bramę bez wrót. Posiadał ogrodzenie w postaci murowanych filarów, miedzy którymi nie było żadnego parkanu. W centralnym miejscu cmentarza znajdował się kamienny krzyż, a obok niego mały z nagrobkiem na czarnym kamieniu. Od strony północnej znajdowała się drewniana kostnica, przeznaczona na kości zmarłych. Cmentarz został otoczony murem w latach 1841-1845 za pieniądze pochodzące od parafian, jednak okazał się zbyt mały i usytuowany zbyt blisko domów mieszkalnych. Dlatego w drugiej połowie XIX wieku urządzono i obmurowano w Stopnicy nowy cmentarz.

Elementem charakterystycznym, wpisującym się w krajobraz kościoła parafialnego, była dzwonnica. Pierwsza drewniana znajdowała się naprzeciw kaplicy św. Anny od południa. W XIX wieku murowana dzwonnica, pokryta gontem, z żelaznym krzyżem na szczycie, stała przy wejściu na cmentarz przykościelny od strony miasta. Na dzwonnicy umieszczone były trzy dzwony. Znajdowała się tam także sygnaturka. W centralnej części dzwonnicy wznosiła się jako drugie piętro kwadratowa wieża, w której umieszczony był zegar.

Parafia Stopnica i sam kościół stały się miejscem wydarzeń, mających uwarunkowanie w sytuacji politycznej Królestwa Polskiego w połowie XIX stulecia. Parafianie ze Stopnicy brali czynny udział zarówno w wydarzeniach poprzedzających wybuch powstania styczniowego z lat 1861-1862, jak i wzięli w nim czynny udział (pułk stopnicki po dowództwem mjr. Karola Kality). W działalność niepodległościową zaangażowani byli zwłaszcza miejscowi zakonnicy. Za tę aktywność spadły na nich surowe represje w postaci zsyłek i wywózek. Represje dosięgnęły również miasto w postaci degradacji do rangi osady w roku 1869.

Wydarzenia I i II wojny światowej determinująco wpłynęły na dzieje kościoła i stopnickiej parafii. W roku 1914 przebiegała przez teren Stopnicy granica frontu, a wojska rosyjskie prowadziły z tego rejonu działania zaczepne, prowadząc ostrzał artyleryjski Wiślicy. Rok 1939 przyniósł katastrofalne zmiany, zarówno dla miasta jak i parafii. Wielu parafian trafiło do obozów koncentracyjnych, a zagładzie uległa, niemalże cała mniejszość żydowska, zamieszkująca teren powiatu. W roku 1944 w Stopnicy toczyły się zacięte walki pomiędzy armią niemiecką i radziecką (tzw. przyczółek baranowsko- sandomierski). W ich wyniku kościół został zniszczony w osiemdziesięciu procentach, podobnie jak samo miasto, które zostało pod okupacją niemiecka do stycznia 1945 roku. Straty, jakie nastąpiły w wyniku drugiej wojny światowej, dla infrastruktury parafialnej były ogromne. Żaden z budynków przykościelnych nie ocalał. Kościół legł w gruzach. Nie istniały sklepienia nad prezbiterium, nawą i kaplicą św. Anny. Szczątkowo zachowały się dolne partie filarów, zworniki, wsporniki. Cudem ocalało gotyckie antepedium oraz dolna część kruchty i kaplicy świętej Anny.

Po zakończeniu II wojny światowej parafianie pod przewodnictwem księży proboszczów aktywnie włączyli się w odbudowę kościoła parafialnego. Trwała ona z niewielkimi przerwami od 1946 do 1958 roku. W wyniku intensywnych prac udało się zrekonstruować sklepienia i kolumny na podstawie zachowanych materiałów. W kolejnych etapach rekonstruowano dach, okna i posadzkę. Udało się również, dzięki ofiarności parafian i dobroczyńców, podnieść z gruzów i odbudować zniszczoną dzwonnicę oraz zakupić trzy nowe dzwony. Całość została poświęcona przez sufragana kieleckiego biskupa Jana Gurdę 5 czerwca 1983 roku. Kulminacyjnym momentem w życiu parafialnym było poświęcenie odbudowanej świątyni 19 maja 1986 roku przez księdza biskupa Stanisława Szymeckiego ordynariusza kieleckiego. Funkcjonująca, obecnie świątynia nawiązuje doj fundacji Kazimierza Wielkiego, pomimo, że jej bryła nie zachowała się w oryginale do naszych czasów. Z pomocą miejscowych parafian i troskliwych duszpasterzy udało się, jednak odtworzyć i zachować pełną powagi, prostoty i artyzmu gotycką wartość świątyni.